کد مطلب:163123 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:275

نقد نظریه
واكنش های اصلاحی وقتی صورت می بندد كه اقدام انقلابی، غیر ممكن، نامعقول و یا مفسده آمیز باشد. از این رو، نظریه ی اصلاح، هم چون نظریه ی دفاع وابسته به اثبات ممكن نبودن اقدام انقلابی است.

درباره ی نظریه ی اصلاح باید مطالب ذیل را افزود:

الف) امام حسین علیه السلام نیز در فرموده های خویش، به مفهوم اصلاح اشاره كرده است.

در فرموده ی معروف ایشان به صراحت، واژه ی اصلاح به كار رفته است و فرمودند: من برای اصلاح امت جدم حركت خود را آغاز می كنم.

ب) نظریه ی اصلاح با نظریه ی دفاع می تواند همنشین شود، زیرا انگیزه های دفاعی و انگیزه های اصلاحی می توانند اجتماع كنند.

ج) نظریه ی اصلاح را می توان، ترجمه ای از اصل دینی امر به معروف و نهی از منكر تلقی كرد كه از حس خیرخواهی ریشه می گیرد. بدین جهت، صبغه ی مذهبی حركت امام حسین علیه السلام نیز ملحوظ می شود.

د) انگیزه ی اصلاحی به معنی مخالفت دایمی و اصولی با اقدام های انقلابی نیست؛ زیرا یك فعالیت سیاسی اصلاحی، در صورت توفیق و نیل


به شرایط تازه و آماده تر، می تواند به اقدامی انقلابی بدل گردد.

ه) امروزه نیز كه جوامع انسانی رشدی بالنده دارند، مبارزه سیاسی را در برابر حاكمیت انحراف آلود ترجیح می دهند، لكن حاكمیت استبدادی اموی، فعالیت سیاسی مخالفان را تحمل نكرد، به ویژه آن كه احتمال می داد حركت امام حسین علیه السلام توفیق یاید و به بیداری مردم و فروپاشی حاكمیت اش بینجامد.

و نیز در جامعه های معاصر، مبارزه ی سیاسی را با فعالیتی مشابه پاسخ می دهند، نه با عكس العمل قهرآمیز؛ زیرا تهاجم نظامی اثری معكوس درپی می آورد.